8 – Verblijf in Tibet – Deel 3

 

Tijdens de laatste periode van HPB’s verblijf in Tibet schijnt ze in het Karakoramgebergte te zijn geweest, dat ten noorden van Kasjmier ligt en deel uitmaakt van de grote Himalayaketen, ver ten westen van Shigatse en Lhasa. Volgens haar zuster Vera verbleef ze daar met mahatma KH die daar met zijn zuster en neef woonde. ‘Mahatma Morya’, schreef Vera, ‘haar eigen goeroe, had geen vaste woonplaats . . . , reisde voortdurend en woonde waar men hem op dat moment het meest nodig had’.⁶⁵ KH was ook vaak weg om opdrachten uit te voeren en was vaak in Tashilunpo.⁶⁶ HPB zei dat ze hem voor het eerst in 1868 ontmoette.⁶⁷

In een brief aan Mw. Hollis Billings (2 oktober 1881) schreef HPB dat het huis van KH ‘in Klein-Tibet ligt dat nu tot Kasjmier behoort. Het is een groot houten gebouw in Chinese stijl, als een pagode, tussen een meer en een prachtige berg.’ Ze voegde eraan toe dat meester M daar vaak verbleef. Deze beide leraren, zei ze, traden zelden in de openbaarheid, ‘maar ze kunnen hun astrale vormen overal projecteren.’⁶⁸

KH’s huis of ashram, zoals Olcott het noemde, diende meer dan één doel, zoals de hindoe-theosoof Damodar in brieven aan William Q. Judge meedeelt. Damodar werd in een buiten-het-lichaam ervaring daarheen meegenomen. Hij schrijft:

Ik was op een merkwaardige plaats. Het was in het noordelijke deel van Kasjmier aan de voet van de Himalaya. . . . er stonden slechts twee huizen precies tegenover elkaar en er was geen ander teken van bewoning. Uit een van deze kwam . . . Koet Hoemi. Het was zijn huis. Tegenover hem stond [meester M]. Broeder K zei me hem te volgen. Na een korte afstand van ongeveer 800 meter te hebben afgelegd, kwamen we bij een natuurlijke onderaardse gang die onder de Himalaya loopt. [Dit] is een natuurlijk verhoogd pad langs de rivier de Indus die daaronder woest stroomt. Slechts één persoon tegelijk kan eroverheen lopen en één verkeerde stap bezegelt het lot van de reiziger.i.i.i.

Na een aanzienlijke afstand door deze onderaardse gang te hebben afgelegd, kwamen we in een open vlakte in L——k. Daar staat een groot massief gebouw. . . . Dit is de voornaamste centrale plaats waar al diegenen van onze sectie, die worden geacht inwijding in de mysteriën te verdienen, heen moeten gaan voor hun uiteindelijke ceremonie en waar ze de vereiste periode moeten blijven. Ik ging met mijn goeroe naar de grote hal. De grootsheid en rust van de plaats is genoeg om ieder met ontzag te vervullen. . . . De troon van het hoofd is onvergelijkelijk mooi [en] is omgeven door een onbeschrijflijke luister, die bestaat uit een krans van stralen die schijnen uit te gaan van hem die deze bezette.⁶⁹

Omdat Damodar onder HPB’s bescherming stond toen hij deze ervaring onderging – en ook enkele jaren later toen hij dit ook bewust in het lichaam schijnt te hebben ondergaan,⁷⁰ kan men vermoeden dat enkele van haar eigen inwijdingen daar hebben plaatsgevonden, niet alleen tijdens dit verblijf in het Oosten maar ook tijdens het vorige toen HPB, zoals men zich zal herinneren, beweerde Tibet via Kasjmier te zijn binnengekomen.

In een brief aan Sinnett gaf HPB ooit een vage indruk van haar opleiding tijdens dit verblijf in Tibet toen ze in het huis van KH woonde. Deze werd opgeschreven na een levendige herinneringsdroom die alle bijzonderheden van haar dagelijks leven daar in het bewustzijn terugbracht.

Veel van Blavatsky’s tijd werd besteed aan het leren van twee talen. De ene was Senzar, die ze omschrijft als ‘de mystieke naam voor de geheime priestertaal, of de ‘mysterietaal’ van de ingewijde adepten over de hele wereld’.⁷¹ De stanza’s die de basis vormen van De Geheime Leer en De Stem van de Stilte zouden oorspronkelijk in deze taal zijn geschreven.⁷²

De tweede taal was Engels. Het lijkt onlogisch dat HPB helemaal naar Tibet zou zijn gegaan om Engels te leren! Had ze het niet als kind geleerd en later in Engeland en Amerika gesproken? Engels als omgangstaal, ja, maar niet ver boven het niveau van de verhaaltjes van Boer Brown die haar gouvernante uit Yorkshire haar leerde; en zelfs dit vermeed ze te spreken, omdat het Yorkshire accent dat ze had aangeleerd de mensen aan het lachen maakte!

‘Ik herinner me’, vertelt Blavatsky aan Sinnett, ‘hoe moeilijk het voor me was zelfs nog in 1867 in Venetië een goed geschreven boek in het Engels te begrijpen.’ Om theosofische ideeën aan de wereld voor te leggen had ze de ontzettend moeilijke taak de subtiliteiten van de esoterische filosofie en metafysica weer te geven in een westerse taal die er niet op is ingesteld zulke ideeën uit te drukken. Een van haar dagelijkse taken was zinnen uit het Senzar in het Engels te vertalen. Meester KH, die beide talen kende, corrigeerde haar. In die tijd sprak HPB uitsluitend Engels, zelfs met haar eigen leraar. Maar of haar taalgebruik ‘goed of slecht’ was, zegt ze, ‘maakte voor hem niets uit omdat hij deze taal niet spreekt maar elk woord dat ik zeg uit mijn hoofd begrijpt. . . .’

In mijn droom, zegt Blavatsky, ‘verandert het tafereel en ga ik weg met mijn meester die me op pad stuurt, terug naar Europa.’⁷³ Eén bron geeft aan dat het afscheid plaatsvond in de Manasarovarabergen in Tibet.⁷⁴ Landkaarten geven aan dat dit beroemde gebied ten zuiden van het Karakoramgebergte ligt.

 

 

---

HPB: Het bijzondere leven en de invloed van Helena Blavatsky, blz. 101-3

© 2008  Theosophical University Press Agency
Daal en Bergselaan 68, 2565 AG Den Haag

---