Theosophical University Press Agency

pagina achteruit Inhoud pagina vooruit

De adepten in Amerika in 17761

[‘The adepts in America in 1776’, The Theosophist, oktober 1883, blz. 16-17]

1. Noot vert.: H.P. Blavatsky geeft in haar aantekening bij het artikel ‘Adepts and politics’ (Collected Writings, 6:15-20) een andere kijk op dit onderwerp.


De volgende ideeën en beweringen worden geheel op persoonlijke titel geschreven, en – zover de schrijver weet – zonder medeweten of toestemming van de adepten naar wie hier in algemene termen wordt verwezen.

Iemand die erover nadenkt zal verbaasd staan als hij de geschiedenis van de opkomst van de Verenigde Staten van Noord Amerika overziet, en ontdekt dat dogmatische theologie in geen enkel deel van de onafhankelijkheidsverklaring of de grondwet een basis heeft kunnen leggen voor de structuur die ze graag wilde aanbrengen en sindsdien in en bij de regering zo vaak heeft proberen aan te brengen. We staan versteld omdat deze documenten werden geformuleerd en die regering werd gevormd in een tijd waarin allerlei soorten dogmatisme oppermachtig waren. Hoewel de puriteinen en anderen naar Amerika waren gekomen vanwege de vrijheid van godsdienst, waren ze niettemin heel dogmatisch en hielden vast aan hun eigen specifieke theorieën en geloof, zodat we niet verbaasd zouden zijn als we in deze grondwet veel over godsdienst en religieuze instellingen zouden vinden. Maar daar zoeken we vergeefs naar; vergeefs deden de aanhangers van de ijzeren kerk een poging daarvoor de noodzakelijke hoeksteen te leggen, en nu is Amerika daar blij om, en heeft daardoor even verbazingwekkend kunnen groeien als Europa dat heeft gedaan.

Dat in 1776 die pogingen die uit fanatisme werden ondernomen teniet werden gedaan, was te danken aan de adepten die nu waken over en de steun van hun grote naam geven aan de Theosophical Society.

Ze hielden toezicht over het opstellen van de onafhankelijkheidsverklaring en de grondwet, en daarom hebben die onbeschaamde christenen die God een plaats willen geven in de grondwet, daarin geen voet aan de grond gekregen.

In de verklaring, waaruit vrijheid voortkwam, wordt verwezen naar ‘de natuur en de god van de natuur’. In de 2de en 3de alinea worden de vanzelfsprekende rechten van de mens nauwkeurig omschreven, zoals leven, vrijheid en het streven naar geluk. Over de koning wordt gezegd dat hij onwaardig is om ‘het hoofd van een beschaafd volk’ te zijn, waarbij niet werd gezegd of hij het hoofd van een christelijk volk was, of waardig was dat te zijn.

Terwijl ze een beroep doet op hun Britse broeders, zegt de verklaring dat het beroep wordt ‘gedaan op hun aangeboren rechtvaardigheid en grootmoedigheid’. Elke toespeling op godsdienst en christendom of Gods geboden is eruit weggelaten. Dit was om de zeer goede reden dat godsdienst 1700 jaar lang had gestreden tegen vooruitgang, tegen rechtvaardigheid, tegen grootmoedigheid, tegen de rechten van de mens. En in de slotzin beloven de ondertekenaars elkaar plechtig haar te ondersteunen, terwijl ze aan elk beroep op God voorbijgaan.

In de grondwet van 1787 wordt in de inleiding verklaard dat het document gemaakt werd voor eenheid, voor rechtvaardigheid, voor rust en bescherming, het algemeen welzijn en vrijheid. Art. 6 stelt dat er nooit een religieus criterium mag worden gehanteerd als voorwaarde voor een ambt, en het eerste amendement verbiedt dat er een staatskerk wordt gevestigd of dat de vrijheid van religie wordt belemmerd.

De grote theosofische adepten die de wereld afzochten naar een geest met behulp waarvan ze in Amerika de reactie konden teweegbrengen die toen nodig was, vonden in Engeland Thomas Paine. In 1774 beïnvloedden ze hem, geholpen door die achtenswaardige broeder Benjamin Franklin, om naar Amerika te komen. Hij kwam hier en was de belangrijkste aanstichter tot de afscheiding van de koloniën van de Britse kroon. Op aanraden van Washington, Franklin, Jefferson en andere vrijmetselaars, van wie het denken door de leringen van de symbolische graden van de vrijmetselarij geschikt waren om op de juiste manier te redeneren, en om theologisch conservatisme te verwerpen, schreef hij Common Sense, dat de toorts was voor de brandstapel waarvan het verwoestende vuur de banden tussen Engeland en Amerika wegbrandde. Voor Common Sense werd hij vaak openlijk bedankt. George Washington schreef op 10 september 1783 aan Paine:

Het zal voor mij een groot genoegen zijn u te ontmoeten. Uw aanwezigheid zal het Congres herinneren aan uw vroegere diensten aan dit land, en als ik hen ervan kan doordringen, zal ik mij zo goed mogelijk inspannen voor de vrijheid, want dit zal met vreugde worden gedaan door iemand die zich maar al te goed bewust is van het belang van uw werk.

En in juni 1784 zegt Washington in een brief aan Madison vervolgens:

Kan er in onze vergadering niet iets voor die arme Paine worden gedaan? Moeten de verdiensten en hulp van Common Sense in de loop van de tijd geleidelijk worden vergeten zonder door dit land te worden beloond? Zijn geschriften hebben beslist een krachtige uitwerking gehad op de publieke opinie. Moet daar dan niet een passende beloning tegenover staan?1

1. Writings of George Washington, 1782-1785, red. Jared Sparks, Boston, 1853, deel 10, blz. 393. Zie ook Jared Sparks, Correspondence of the American Revolution, etc., deel 4, blz. 71-3.

In The Age of Reason dat hij enkele jaren later in Parijs schreef, zegt Paine:

Ik zag, of tenminste ik dacht dat ik zag, dat er zich voor de wereld een breed perspectief opende in de staatszaken van Amerika; en het scheen me toe dat, tenzij de Amerikanen het plan dat ze toen nastreefden wijzigden en zich onafhankelijk verklaarden, ze zich niet alleen zouden verwikkelen in een veelheid aan nieuwe moeilijkheden, maar de kansen zouden afsnijden die zich op dat moment door middel van hen aan de mensheid voordeden.

Verderop zegt hij:

Er zijn twee duidelijk verschillende soorten gedachten: die welke door overdenking worden teweeggebracht, en die welke uit zichzelf plotseling in het denken opflitsen. Ik heb er altijd een regel van gemaakt om deze vrijwillige bezoekers hoffelijk te behandelen, en alle kennis die ik bezit heb ik van hen verkregen.

Deze ‘vrijwillige bezoekers’ werden zijn denken binnengeleid door de adepten, theosofen. Omdat ze zagen dat er een nieuwe orde van de tijden op het punt stond te beginnen, en er nieuwe kansen waren voor vrijheid en voor broederschap van de mensen, lieten ze aan Thomas Paine een ‘weids perspectief zien dat zich voor de mensheid opende in de staatszaken van Amerika’, want ze wisten dat ze erop konden vertrouwen dat hij op eigen benen kon staan met de lamp van waarheid in zijn hand, te midden van anderen die in ‘tijden die de ziel van de mensen beproefden’ trilden van angst. Het resultaat was de onafhankelijkheidsverklaring en de grondwet van Amerika. En als om deze woorden kracht bij te zetten, en ook aan zijn verklaring dat hij een weids perspectief zich zag openen, deze nieuwe orde van de tijden, bestaat de tekening op de achterkant van het grootzegel van de V.S. uit een piramide waarvan de sluitsteen is vervangen door een verblindend vlammend oog in een driehoek; erboven staan de woorden ‘de hemelen stemmen ermee in’, terwijl onderaan de verrassende zin ‘een nieuwe orde van de tijden’ verschijnt.

Dat hij voor zijn geestesoog een nieuwe orde van de tijden zag, daaraan kunnen we niet twijfelen als we in deel 2, Inleiding, van zijn Rights of Man lezen:

In Azië, Afrika of Europa kon geen begin ermee worden gemaakt om de politieke toestand van de mens te hervormen . . . Zij (Amerika) kwam niet alleen voor zichzelf op, maar voor de wereld, en keek verder dan het voordeel dat zijzelf kon behalen.

In hoofdstuk 4:

Het geval en de omstandigheden van Amerika doen zich voor als in het begin van een wereld . . . er breekt op het gebied van staatsbestuur een periode van gezond verstand aan voor de mens zoals zich niet eerder heeft voorgedaan.1

1. The Writings of Thomas Paine, verzameld en geredigeerd door Moncure Conway, New York, G.P. Putnam’s Sons, 1894, deel 2, blz. 401, 428-9, 453.

Het ontwerp van het zegel was geen toeval, maar was in feite bedoeld om de opbouw en de stevige grondslag van een nieuwe orde van de tijden te symboliseren. Ze gaf vorm aan het idee dat door middel van een ‘vrijwillige bezoeker’ aan het denken van Thomas Paine werd gepresenteerd, namelijk dat een weids perspectief zich opende, het begin in Amerika van ‘een nieuwe orde van de tijden’. Die kant van het zegel werd nooit gegraveerd of gebruikt, en tegenwoordig heeft de kant die in gebruik is niet de bekrachtiging van de wet. In de lente van 1841, toen Daniel Webster Secretary of State was, werd een nieuw zegel gegraveerd en in plaats dat de adelaar in zijn onheilspellende klauw 13 pijlen vasthoudt, zoals oorspronkelijk was bedoeld, houdt hij er slechts zes vast. Niet alleen was deze verandering niet goedgekeurd, maar de reden hiervoor is onbekend.1 Wanneer de andere kant wordt gegraveerd en gebruikt, zal de nieuwe orde van de tijden dan in feite tot stand zijn gekomen?

1. Zie US State Dept. archief.

Er wordt voor de theosofische adepten wel op wat meer aanspraak gemaakt dan op het veranderen van lagere metalen in goud, of op het bezit van zoiets louter stoffelijks als het levenselixer. Ze waken over de vooruitgang van de mens en helpen hem bij zijn onzekere reis omhoog op de steile weg van vooruitgang. Ze zweefden boven Washington, Jefferson en alle andere dappere vrijmetselaars die het aandurfden in het Westen een vrije staatsvorm te stichten zonder de droesem van dogmatisme; ze maakten hun geest helder, schonken inspiratie aan hun pen en lieten op het grootzegel van deze machtige natie een herinnering aan hun tegenwoordigheid achter.

New York
25 juni 1883

Een ex-Aziaat


Theosofische inzichten, blz. 459-63

© 2023 Theosophical University Press Agency
Daal en Bergselaan 68, 2565 AG Den Haag