Theosophical University Press Agency

Leraar bij de deur

Nancy Coker

Ik heb altijd gedacht dat bodhisattva’s vriendelijke, meedogende leermeesters zijn, die glans geven aan de deuren naar spirituele groei, en ons inspireren en aanmoedigen. Er wordt gezegd dat ze toegewijd op hun post blijven, tot wij, hun leerlingen, volledig zijn ontwikkeld en volgroeid. In mijn verbeelding zie ik duizenden van hen, van alle graden en niveaus, die ons helpen onszelf te zuiveren door ons te begeleiden bij het openen van de gesloten deuren van onze geest.

Maar bodhisattva’s lijken ook op een kruising tussen vuurtorenwachters en poortwachters, die ons helpen om belangrijke ingangen te vinden, die in eerste instantie aan het zicht onttrokken lijken te zijn. Is er een gastvrijer beeld dan dat van een open deur? Scholen en bibliotheken zijn ook open poorten naar nieuwe werelden, die ons uitnodigen hun drempels te overschrijden om onze reis van onderzoek en ontdekking voort te zetten. Tot de schietpartij die onlangs plaatsvond aan Virginia Tech, waar een student 32 mensen en zichzelf doodschoot, had ik niet stilgestaan bij de enorme waarde van het dichthouden van bepaalde deuren.

De theosofische filosofie bespreekt vaak het belang van een benadering van spirituele studies die niet gericht is op verschijnselen. Het stimuleren van psychische ontwikkeling leidt vaak tot een pad van macht, en machtig worden zonder mededogen is levensgevaarlijk. Macht zonder wijsheid, kracht zonder mededogen, dragen ertoe bij dat we tegenover anderen arrogant en neerbuigend worden. Zuiverheid is onderdeel van ons spirituele pad, dus wanneer ik aan een leraar dacht die de deur vergrendelde, was dat alleen om ons ervan te weerhouden innerlijke deuren te openen die niet geschikt zijn voor onze ontwikkeling. Ik had niet veel nagedacht over bodhisattva-leraren die gevaar buitensluiten, om ons te behoeden voor het kwaad.

Het sterven van prof. Librescu van Virginia Tech, die door de deur werd beschoten toen hij de ingang blokkeerde met zijn lichaam, is voor mij een nieuw beeld van de bodhisattva-leraar. Zijn lichaam en wezen werden letterlijk een bolwerk tegen de krachten van moordzuchtige woede die zich explosief probeerden te ontladen op zijn studenten. Hij was standvastig zodat zij zich in veiligheid konden brengen. In De stem van de stilte vertelt H.P. Blavatsky over een beschuttende ‘Beschermmuur’ die werd gevormd door ‘de verenigde inspanningen van vele generaties van yogi's, heiligen en adepten’ om de mensheid te omhullen en te beschermen. Deze Roemeense overlevende van de holocaust heeft ongetwijfeld eraan bijgedragen om deze innerlijke muur te versterken. Zijn offer herinnert me aan de moed en opoffering van alle meedogenden, en nu vraag ik me af welke rol ik speel, en hoe ook ik kan helpen.

In de VS waar de criminaliteit de laatste tijd is gedaald, worden dagelijks meer dan 400 mensen vermoord. Tot ontzetting en wanhoop van hun familie en vrienden worden meer dan 400 zielen onverwacht uit het aardse gebied gedreven. Ook oorlogen, gruweldaden en genociden vullen het nieuws, maar de schaal ervan maakt het voor ons moeilijker om het werkelijk te bevatten, om ons ermee te identificeren. Het is moeilijk om ons niet door onze emoties te laten meeslepen bij het zien van verschrikkelijke gebeurtenissen op de televisie; maar ze kunnen ons eraan herinneren hoe kostbaar het leven is en om dankbaar te zijn voor de vele schitterende uitdrukkingsvormen ervan.

In het geval van Virginia Tech is het gemakkelijk om met de vrienden en familie van de overledenen mee te leven; maar we moeten toch ook een manier vinden om van de schutter te houden. Het is moeilijk om erover na te denken, maar degenen die gruweldaden plegen verkeren zelf onmiskenbaar in verschrikkelijke nood. Terwijl we hun daden kunnen verachten en veroordelen, moeten we een manier vinden om niet henzelf te haten, anders dragen we ertoe bij om de nachtmerrie waarin ze verzeild zijn geraakt eeuwig te laten voortduren. Aan wat voor een spirituele uithongering moeten moordenaars lijden om zulke daden te kunnen verrichten? En wat is nu de gewenste reactie? Indien de schutter zichzelf niet had vermoord, had de regering het zonder twijfel voor hem gedaan. En wat vertelt ons dat? Wat betekent de bodhisattva-gelofte op zulke momenten? Misschien dat het beschermen van het leven – zelfs dat van een moordenaar – altijd een heilige daad is, en dat wij allen vele deuren bewaken.


Uit het tijdschrift Sunrise herfst 2007

© 2007 Theosophical University Press Agency